Geschiedenis van De Gelder en zijn eigenaren
Rond 1382 maakt de De Gelder deel uit van het uitgebreide leencomplex Ten Campe. Een leencomplex is een verzameling gronden, waarvan alleen gebruiksrechten geclaimd konden worden. De Gelder wordt hier rond 1582 van afgesplitst en in eigendom gegeven aan Johan van der Bleecke. Hij bouwt er een huis. Zijn zoon Herman en diens echtgenote Elisabeth van Ittersum breiden dit huis later uit, maar in 1683 verkoopt hun dochter Sienna Elisabeth De Gelder aan Coenraad Willem baron van Dedem (1644 -1714).
Drie generaties verder is Johanna Philippina Hermanna barones van Dedem (1774-1860) de enige erfgename van haar vader Frederick Gijsbert, omdat zijn zoon reeds was gestorven. Zij was grootmeesteres van Anna Pawlowna en getrouwd met Friedrich baron van Knobelsdorff. Hun jongste zoon Frederik getrouwd met Coenradina barones de Vos van Steenwijk, erft in 1860 De Gelder. Later erft hij ook nog landgoed ‘t Nijenhuis in Heino van zijn oudere broer.
Hun enige zoon en erfopvolger is Hendrik van Knobelsdorff. Samen met zijn vrouw Adelheid barones van Pallandt woont hij op ’t Nijenhuis. Na het overlijden van Hendrik, neemt Willem Lodewijk baron de Vos van Steenwijk , een verre neef van de erven, de havenzaten De Gelder en De Krijtenberg over in 1906. Hij is dan al eigenaar van havezate Hagevoorde. Samen met De Gelder en de Krijtenberg vormt hij dit bezit tot één geheel: landgoed De Gelder.
Willem Lodewijk baron de Vos van Steenwijk (1859-1947) was langjarig voorzitter van de Eerste Kamer der Staten Generaal en daarna Minister van Staat. Hij woonde op Lange Voorhout 12 in Den Haag en was getrouwd met Fernanda van Naamen (1868-1900).
Afbraak
Het huis De Gelder was door langdurige leegstand bouwvallig geworden en daarom laat hij het in 1912 afbreken met het plan een nieuw huis te bouwen, vergelijkbaar met het huis Windesheim. Doordat de Eerste Wereld Oorlog uitbrak, is dit nooit gebouwd, omdat tijdens de mobilisatie dit soort bouwwerken niet gebouwd mochten worden. Bovendien werd na de Eerste Wereldoorlog een algemene vermogensbelasting van 10% geheven over alle bezittingen om de staatskas weer aan te vullen. Wel geeft hij de bekende tuinarchitect Leonard Springer (1855-1940) de opdracht om het terrein rond het huis en het park aan te passen. Ook de Leeuwenbrug over de Zandwetering, naar ontwerp van professor Steur, wordt in zijn opdracht gebouwd. Het smeedijzeren hek is volgens velen afkomstig van landgoed Hagevoorde.
Jan Arend Godert baron de Vos van Steenwijk (1889-1972), enig kind van Willem Lodewijk, is getrouwd met Maia gravin von der Goltz (1895-1973). Zij woonden in Noordwijk aan Zee en moesten aan het begin van de Tweede Wereldoorlog hun huis uit in verband met de bouw van de Atlantic Wall. Van de Duitsers mogen er namelijk geen burgers zo dicht aan de kust wonen. In 1942 verhuizen zij daarom met hun zes kinderen naar Boschlust, het huis dat in 1902 als burgemeesterswoning voor Wijhe op het landgoed was gebouwd.
Van zijn tante Antoinette van Dedem-de Vos van Steenwijk erfde hij landgoed Voorstonden in Brummen en van zijn oom Jan Arend erfde hij landgoed De Mataram in Dalfsen. Na zijn overlijden gaat Landgoed De Gelder over naar zijn twee zonen Willem en Roelof en zijn tweede dochter Alwine. Inmiddels heeft de volgende generatie het in beheer. Landgoed De Gelder valt onder de Natuurschoonwet en is gedeeltelijk opengesteld.
De kanonnen
Als luitenant-generaal kreeg Coenraad Willem baron van Dedem (1644 -1714) twee kanonnen cadeau, vanwege zijn verdiensten in 1709 tijdens de slag bij Malplaquet bij de frans-belgische grens, een van de belangrijkste veldslagen tijdens de Spaanse Successieoorlog. Zijn kleinzoon Frederick Gijsbert baron van Dedem stelt deze kanonnen in 1785 ter beschikking aan het Vrije Korps te Deventer om zich te bewapenen tijdens het verbond tussen de Republiek en Frankrijk. De kanonnen worden echter geroofd en de familie krijgt van de koning van Pruisen als schadevergoeding twee andere kanonnen, gegoten in 1787 en 1788. Dit zijn de kanonnen die nu nog steeds op het voor- plein op De Gelder staan.
